పాడి రైతులకు లక్కీ చాన్స్…రిటైల్ మార్కెట్లో మూత్రాన్ని వ్యాపారులు లీటరుకు రూ .30 నుంచి రూ .50 వరకు విక్రయిస్తున్నారు. జైపూర్‌లోని ఒక పాల వ్యాపారి “నేను ఒక లీటరు ఆవు మూత్రాన్ని రూ .30 నుంచి 50 రూపాయల మధ్య విక్రయిస్తున్నాడు. పాడి రైతులకు ఇప్పుడు మరో ఆదాయ అవకాశం దక్కింది…అదే గోముత్రం. ఇంత కాలం ఆవు పాలతో పాటు, ఆవు పేడతో పిడకలు చేసేవారు. వాటిని వంట చెరకుగానూ, ఎరువులుగానూ వాడేవారు. అయితే ఇప్పుడు వాటితో పాటు గో మూత్రం కూడా చాలా డిమాండ్ పెరిగింది. ప్రస్తుతం గోమూత్రాన్ని రైతులు సేంద్రీయ వ్యవసాయంతో పాటు ఆధ్యాత్మిక పరమైన ఆచారాలలో విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తున్నారు. ఇప్పుడు గో మూత్రం టోకు మార్కెట్లో లీటరుకు రూ .30 వరకు విక్రయిస్తున్నారు. అయితే ఒక లీటరు ఆవు పాలకు రూ .22 నుంచి 25 రూపాయలు లభిస్తున్నాయి.గోమూత్రం ద్వారా రైతుల ఆదాయంలో 30 శాతం పెరుగుదల ఉంది, దీనిపై ఓ నివేదిక కూడా వెలువడింది. దీని ప్రకారం, ఆవు మూత్రాన్ని అమ్మడం ప్రారంభించినందున రైతుల ఆదాయం 30% పెరిగింది. గోమూత్ర ఉత్పత్తికి అధిక డిమాండ్ ను బట్టి రైతులు లీటరు 15 నుంచి 30 రూపాయలకు అమ్ముతున్నారు. అయితే గిర్, తార్‌పార్కర్ ఆవుల మూత్రం మంచి డిమాండ్ ఉంది.పూజాదిక కార్యక్రమాలతో పాటు గో మూత్రాన్ని పురుగుమందులకు ప్రత్యామ్నాయంగా ఆవు మూత్రాన్ని సేంద్రీయ వ్యవసాయంలో ఉపయోగిస్తున్నారు. ఔషధ ప్రయోజనాల కోసం మరియు ‘జనన’ వేడుకలో ‘యజ్ఞం’ వంటి మతపరమైన ఆచారాలకు కూడా దీనిని ఉపయోగిస్తారు. అయితే, ప్రయోజనాలు ఖర్చుతో వస్తున్నాయి. అధిక నాణ్యత గల మూత్రాన్ని సేకరించడానికి రైతులు రాత్రిపూట మెలకువగా ఉండాలి, తద్వారా మూత్రం నేల మీద పడకుండా బకెట్ ద్వారా సేకరించాలి.రిటైల్ మార్కెట్లో మూత్రాన్ని వ్యాపారులు లీటరుకు రూ .30 నుంచి రూ .50 వరకు విక్రయిస్తున్నారు. జైపూర్‌లోని ఒక పాల వ్యాపారి “నేను ఒక లీటరు ఆవు మూత్రాన్ని రూ .30 నుంచి 50 రూపాయల మధ్య విక్రయిస్తున్నాడు. సేంద్రీయ రైతులలో ఆవు మూత్రాన్ని పురుగుమందుగా ఉపయోగించేవారికి అధిక డిమాండ్ ఉంది” అని పేర్కొన్నారు.వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం నుండి డిమాండ్ ఉంది. ఉదయపూర్ లోని మహారాణా ప్రతాప్ అగ్రికల్చర్ అండ్ టెక్నాలజీ విశ్వవిద్యాలయం ఆవు మూత్రాన్ని ఎక్కువగా కొనుగోలు చేసే వారిలో ఒకరు. విశ్వవిద్యాలయం వ్యవసాయం కోసం నెలకు 300–500 లీటర్ల మూత్రాన్ని కొనుగోలు చేస్తోంది. ఇందులో విశ్వవిద్యాలయం రూ .15 వేల నుంచి రూ .20,000 వరకు ఖర్చు చేయాల్సి ఉంటుంది.
