గుండెపోటు అంటే గుండె కండరానికి అందాల్సిన రక్తం అందకపోవడం అన్నమాట. గుండెకు రక్తాన్ని అందించే రక్తనాళాల్లో ఏదైనా అకస్మాత్తుగా మూసుకుపోతే గుండె కండరానికి రక్తసరఫరా నిలిచిపోయి రక్తం ద్వారా అందాల్సిన ఆక్సిజన్, పోషకాలు అందవు. దాంతో గుండె కండరం దెబ్బతినడం మొదలవుతుంది. అలాంటప్పుడు వీలైనంత త్వరగా రక్తసరఫరాను పునరుద్ధరించకపోతే గుండె కండరం శాశ్వతంగా చచ్చుబడిపోతుంది. ఒకసారి గుండెకండరం శాశ్వతంగా చచ్చుబడితే దాని వల్ల శరీరంలోని మిగతా అన్ని అవయవాలకు రక్తం అందక రోగి మరణించవచ్చు కూడా. అందుకే గుండెపోటు వచ్చినవారిని వీలైనంత త్వరగా హాస్పిటల్కు చేర్చాలి.
మానసిక ఒత్తిడి తగ్గించుకోవాలి:మానసిక ఒత్తిడి కారణంగా.. అధిక రక్తపోటు, ఛాతీ నొప్పి, హృదయ స్పందన పెరగడం లాంటి సమస్యలు ఏర్పడుతాయి. దీని కారణంగా గుండె కండరాలు బలహీనపడి.. గుండె జబ్బుల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. అధిక రక్తపోటు, రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలు కూడా పెరుగుతాయి. అందువల్ల మానసిక ఒత్తిడి తగ్గించుకుంటే మంచిది.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యధిక మరణాలకు ప్రధాన కారణం గుండె జబ్బులు. ప్రతి సంవత్సరం 17.9 మిలియన్ల మంది గుండె జబ్బులతో మరణిస్తున్నారని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ అంచనా వేసింది. అందులో 85 శాతం మంది హార్ట్ అటాక్, స్ట్రోక్ ద్వారా ప్రాణాలు పోగొట్టుకుంటున్నారు. గుండె జబ్బులకు ప్రధాన కారణం.. మన జీవనశైలి, ఆహారపు అలవాట్లు మాత్రమే. గుండె జబ్బులు కేవలం వృద్ధుల్లోనే వస్తాయని మీరు భావిస్తే పప్పులో కాలేసినట్లే. ఎందుకంటే ఇటీవల కాలంలో గుండెజబ్బులు యువతలో కూడా అధికమయ్యాయని ఓ సర్వే స్పష్టం చేసింది.
ఆల్కహాల్కు దూరంగా..ఎక్కువ ఆల్కహాల్ తీసుకోవడం, స్మోకింగ్ చేయడం రెండూ కూడా గుండె జబ్బులు వచ్చే ప్రమాదాన్ని పెంచేవి. సిగరేట్లు, ఆల్కహాల్ రక్తంలో చక్కెర స్థాయిని పెంచుతుంది. తద్వారా బరువు కూడా పెరుగుతారు. అందుకే వీటికి దూరంగా ఉండటమే మేలు అని వైద్యులు సూచిస్తున్నారు.
ప్రస్తుతం మనుషుల జీవనశైలిలో కూడా మార్పు వచ్చింది. బయటకు వెళ్లకుండా చాలామంది ఇళ్లల్లోనే ఉంటున్నారు. దీని కారణంగా శారీరక శ్రమ కూడా తగ్గింది. ఈ క్రమంలో ఒకే చోట కొన్ని గంటలు పనిచేయడం, జంక్ ఫుడ్ తీసుకోవడం కూడా ఆరోగ్యంపై చెడు ప్రభావాన్ని చూపుతోందని వైద్య నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఈ క్రమంలో గుండె జబ్బుల బారిన పడకుండా జీవన, ఆహార శైలిని మార్చుకొని.. కొన్ని పద్దతులను పాటిస్తే ఆరోగ్యం మీ చేతుల్లోనే ఉంటుందని నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు. గుండెనొప్పి ఎప్పుడు వస్తుందో గుర్తించడం చాలా కష్టం. కానీ కొన్ని నియమాలను పాటిస్తే తప్పకుండా ప్రమాదం తగ్గుతుంది.
యాక్టివ్గా:దీర్ఘకాలం పాటు ఏ వ్యాధుల లేని జీవితాన్ని గడపడానికి యాక్టివ్గా ఉండాలి. అంటే ఖరీదైన జిమ్లకు వెళ్లడం కాదు. రోజులో ఎక్కువ సమయం ఇంటి పనిలో నిమగ్నమై ఉన్నా.. నడక కోసం కాస్త సమయాన్ని కేటాయించాలి. ఎప్పుడూ స్థిరంగా ఉండకుండా.. ఎప్పుడూ కదులుతూ ఏదో ఒక యాక్టివిటీ చేస్తూ ఉండాలి. ఈ వ్యాయామాలు గుండె కండరాలను బలోపేతం చేస్తాయి.
మన జీవనశైలి కూడా అనేక రకాల వ్యాధుల బారిన పడేలా చేస్తుంది. అందుకే ఆరోగ్యకరమైన హృదయం కోసం.. రోజుకు కనీసం 30 నిమిషాలు వ్యాయామం చేయాలి. శారీరక శ్రమ లేకపోవడం వల్ల అధిక రక్తపోటు, మధుమేహం, ఊబకాయంతోపాటు గుండె జబ్బులు పెరుగుతాయి. అందువల్ల తొలుత ఆహారంలో మార్పులు చేసుకోవడం మంచిది. సమతూల్యమైన న్యూట్రియెంట్స్ ఉండే ఆహారం తీసుకోవడం వల్ల గుండె సంబంధిత వ్యాధులకు చెక్ పెడతాయి. శరీరంలో బీపీ, కొలెస్ట్రాల్, షుగర్ లెవల్స్ పెరగడంతో గుండె పనితీరుపై ప్రభావం పడుతుంది. రానురాను గుండెపోటుకు దారితీస్తుంది. ఆహారంలో న్యూట్రిషన్ ఫుడ్, విటమిన్స్, మినరల్స్ ఉన్న డైట్ను తీసుకోవాలి. రీఫైన్డ్ ఆహార పదార్థాలు, ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్ తీసుకోకూడదు.
అధిక రక్తపోటును కంట్రోల్..హై బీపీ గుండె పనితీరును డ్యామేజ్ చేస్తుంది. నిరంతరం అధిక రక్తపోటు ధమనులను తక్కువ సాగేలా చేయడం ద్వారా దెబ్బతింటుంది. ఇది గుండెకు ఆక్సిజన్ ప్రవాహాన్ని తగ్గిస్తుంది. తక్కువ రక్తపోటు కూడా గుండెపోటుకు దారితీస్తుంది. అందుకే క్రమం తప్పకుండా హృదయ స్పందన రేటును క్రమం తప్పకుండా పర్యవేక్షించాలి, దాన్ని స్థిరంగా ఉంచడానికి అవసరమైన చర్యలు తీసుకోవాలి.
డయాబెటిస్ను అదుపులో..హై బీపీ వల్ల డయాబెటిక్ గుండె సంబంధిత వ్యాధులకు దారితీస్తుంది. డయాబెటిస్ గుండె నాళాలను పాడు చేస్తుంది. 68 శాతం.. 65 కంటే ఎక్కువ వయస్సు డయాబెటిక్ రోగులు గుండెనొప్పితోనే చనిపోతున్నారని నివేదికలు తెలుపుతున్నాయి. నెలలో రెండుమార్లు షుగర్ పరీక్ష చేసుకోవాలి.
ఊపిరితిత్తులు, పక్కటెముకల మధ్య ఉండే గుండె, మన పిడికిలి పరిమాణంలో ఉంటుంది. అది 300–450 గ్రాముల బరువు వరకు ఉంటుంది. గుండె ద్వారా పంప్ చేసిన రక్తం మన శరీరానికి పని చేయడానికి అవసరమయ్యే ఆక్సిజన్, పోషకాలను అందిస్తుంది. ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ కరోనరీ ఆర్డరీలు బ్లాక్ అవుతే అప్పుడు ఒక వ్యక్తికి గుండెపోటు వచ్చే ప్రమాదం ఉంటుంది. ఫలకాలలో కొవ్వు ఏర్పడటం వల్ల కాలక్రమేణా ఇది పెరుగుతూ ఉంటుంది. ధమనులు ఇరుకుగా మారి గుండె, శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు రక్తాన్ని పంపడం కష్టతరం అవుతుంది. దీన్ని నివారించడానికి జీవనశైలిలో మార్పులు చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది.
కొలెస్టరాల్ను కంట్రోల్..కొలెస్ట్రాల్ కొంత భాగం కొవ్వు, ప్రోటీన్ నుంచి తయారైన లిపిడ్. ఆరోగ్యకరమైన కణాలకు, శరీరానికి వెచ్చగా ఉండటానికి ఇది అవసరం. కానీ, అధిక చెడు కొలెస్ట్రాల్ ధమనుల్లో జమ చేస్తాయి. దీంతో గుండెకు ఒత్తిడి పెరుగుతుంది. ఇది గుండెపోటుకు దారితీస్తుంది.