నాన్న సైకిల్ మీద వీధి వీధీ తిరుగుతూ ఐస్క్రీమ్ అమ్ముతాడు. అమ్మ కూలీ పనులు చేస్తుంది. ఇద్దరికీ అక్షరం ముక్క తెలీదు. అందుకేనేమో చదువు విలువ చిన్నతనంలోనే అర్థం చేసుకుందా అమ్మాయి. తలరాత మార్చుకోవాలని కష్టపడి చదివి.. పోటీ ఎక్కువగా ఉండే జేఈఈలో ర్యాంకు సాధించింది గిరిజన యువతి కోర్సా లక్ష్మి. ప్రభుత్వ విద్యాసంస్థల నుంచి ప్రపంచ ప్రఖ్యాతిగాంచిన ఐఐటీ వరకూ తన ప్రయాణం ఎలా సాగిందంటే..
ఇద్దరు అన్నల తర్వాత పుట్టింది లక్ష్మి. అమ్మానాన్నలు శాంతమ్మ, కన్నయ్య చదువుకోలేదు. నాన్న సైకిల్ మీద ఐస్క్రీమ్ అమ్మి, అమ్మ కూలీ చేసి తెచ్చిన దాంతోనే ఇల్లు గడిచేది. చదువు చెప్పించే స్థోమత లేదు. అందుకే తన ప్రతిభతోనే మార్గం సుగమం చేసుకుంది లక్ష్మి. వీళ్లది భద్రాద్రి జిల్లాలోని కాటాయిగూడెం అనే మారుమూల గిరిజన గ్రామం. నక్సల్ ప్రభావమూ ఎక్కువే. అక్షరం ముక్క నేర్చుకుంటే వీళ్ల బతుకులైనా బాగుంటాయని స్కూలుకి పంపేదట వాళ్లమ్మ. ‘పెద్దన్నయ్య మాట వినేవాడు కాదు. అమ్మ మందలించడంతో ఇంట్లోంచి వెళ్లిపోయాడు. ఇప్పటికీ ఆచూకీ తెలీదు. వరంగల్లో చదువుకుంటానని వెళ్లిన చిన్నన్నయ్యా మానేసి, పెళ్లి చేసుకొని అక్కడే స్థిరపడ్డాడు. దీంతో అమ్మానాన్నలు వాళ్ల ఆశలన్నీ నామీదే పెట్టుకొని బతుకుతున్నారు. దానికితోడు నాకు చదువంటే ఇష్టం. పెద్దయ్యాక వాళ్లకు ఆర్థికంగా అండగా నిలవాలని కష్టపడి చదివేదాన్ని’ అంటోంది 17 ఏళ్ల లక్ష్మి.
తెలుగు నుంచి ఆంగ్లంలోకి
నాలుగో తరగతి వరకూ లక్ష్మి కాటాయిగూడెం ప్రాథమిక పాఠశాలలోనే చదివింది. తర్వాత ప్రవేశపరీక్ష రాసి భద్రాచలం బాలికల గురుకుల పాఠశాలలో ప్రవేశం పొందింది. అయితే అప్పటివరకూ తెలుగు మీడియంలో చదివిన తను అయిదో తరగతిలో ఆంగ్ల మాధ్యమంలోకి మారాల్సి వచ్చింది. మొదట్లో ఇబ్బందైనా త్వరగానే కుదురుకుంది. మంచి విద్యార్థిని అన్న పేరు తెచ్చుకుంది. పదిలో 10 జీపీఏ సాధించింది. ఇంటర్ కూడా గురుకులాల్లోనే చదివింది. లక్ష్మి ప్రతిభను చూసి ట్రైబల్ గురుకుల్ సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ శిక్షకులు జేఈఈలో శిక్షణిచ్చారు. చదువు, జేఈఈ రెండింటినీ సమన్వయం చేసుకుంటూ సాగిందామె. ఇంటర్లో 992 మార్కులతోపాటు జేఈఈలో 1,371 ర్యాంకు సాధించి, పట్నా ఐఐటీలో సీటు పొందింది.
పస్తులుంటే కానీ..
జేఈఈలో ర్యాంకును చూసి లక్ష్మిని ఉపాధ్యాయులు, స్నేహితులు ప్రశంసలతో ముంచెత్తారు. ఐఐటీలో సీటు సాధించాక ఆమె ఆనందానికి అవధుల్లేవు. ఇక తన భవిష్యత్తుకు ఢోకా లేదనుకున్న ఆమెకు ఊహించని విమర్శలు ఎదురయ్యాయి. ‘ఆడపిల్లకు చదువు అవసరమా? దానికోసం అంత దూరం పంపిస్తావా. అబ్బాయిల చదువది. అమ్మాయికెందుకు’ అంటూ ఇరుగూపొరుగూ నానా మాటలన్నారు. ‘ఎప్పుడు చదువుకుంటా అన్నా ప్రోత్సహించే అమ్మానాన్న వాళ్ల మాటలు విని అంత దూరం పంపమన్నారు. దీంతో చదువుకి ఎక్కడ దూరమవుతానో అని భయమేసింది. కొన్ని రోజులపాటు అన్నమే ముట్టలేదు. అమ్మానాన్న బతిమాలినా మంకుపట్టు విడవలేదు. ఈ విషయం తెలిసిన మా ప్రిన్సిపల్ ఇంటికొచ్చి వాళ్లకి సర్దిచెప్పారు. మా మేనమామ, అత్తయ్య కూడా నాకు తోడుగా నిలిచారు. దీంతో వాళ్లు దిగివచ్చారు. ఈఈఈ తీసుకున్నా. ఐఐటీలో చేరడం గర్వంగా ఉంది. అయితే నా లక్ష్యం సివిల్స్. అది సాధించి మా గిరి ప్రజలకీ, సమాజానికీ సేవ చేయాలనుంది’ అని చెబుతోంది లక్ష్మి. అంతేకాదు.. లక్ష్యంపై గురి ఉంటే ప్రైవేటు, ప్రభుత్వ.. విద్యాసంస్థ ఏదైనా అడ్డంకి కాదని తోటివారికి సలహానీ ఇస్తోంది. లక్ష్మి పట్టుదల గురించి విన్న హరియాణా గవర్నర్ బండారు దత్తాత్రేయ తనకు ఫోన్ చేశారు. ‘నువ్వు ఎంతోమంది అమ్మాయిలకు స్ఫూర్తి. బాగా చదివి, దేశానికి మంచి పేరు తేవాలి’ అని అభినందించడమే కాదు.. రాజభవన్కు ఆహ్వానించారు కూడా.