రుణాలను పూర్తిగా చెల్లించిన తర్వాత 30 రోజుల్లోగా రుణగ్రహీతలకు అసలైన ఆస్తి పత్రాలను వెనక్కి ఇవ్వాల్సిందిగా బ్యాంకులు, ఆర్థిక సంస్థలను రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా(ఆర్‌బీఐ) ఆదేశించింది. ఈ నిబంధనలను పాటించకపోతే, రుణగ్రహీతకు రోజుకు రూ.5,000 చొప్పున పరిహారాన్ని చెల్లించాల్సి ఉంటుందని బుధవారం ఒక నోటిఫికేషన్‌లో ఆర్‌బీఐ స్పష్టం చేసింది. ఈ నిబంధనలు 2023 డిసెంబరు 1 నుంచి అమలు చేయాలని ఆర్‌బీఐ ఆదేశించింది. అంటే ఆ తేదీ లేదా తర్వాత ఆస్తి పత్రాలను విడుదల చేయాల్సిన అన్ని సందర్భాల్లోనూ ఈ నిబంధనలను పాటించాలని తెలిపింది. ఏదైనా రిజిస్ట్రీలో నమోదైన ఛార్జీలను కూడా తొలగించాలని సూచించింది. ఖాతాదారు తమ ఆస్తులను పూచీకత్తుగా పెట్టి తీసుకున్న రుణాలను పూర్తిగా చెల్లించిన తర్వాత కూడా కొన్ని ఆర్థిక సంస్థలు ఆ దస్తావేజులను విడుదల చేసే విషయంలో భిన్నంగా వ్యవహరిస్తున్నట్లు ఫిర్యాదులు అందడంతో ఆర్‌బీఐ ఈ మేరకు సర్క్యులర్‌ జారీచేసింది. దీని ప్రకారం..
* ఖాతాదారు తన రుణాన్ని పూర్తిగా చెల్లించిన/సెటిల్‌మెంట్‌ చేసుకున్న 30 రోజుల్లోపు వారికి సంబంధించిన ఒరిజినల్‌ స్థిర/చరాస్తుల దస్తావేజులు తిరిగి ఇచ్చేయాలి. వాటిని ఎక్కడ తీసుకోవాలన్న విషయాన్ని బ్యాంకులు/ఆర్థిక సంస్థలు రుణగ్రహీతకు స్పష్టంగా చెప్పాలి. రుణం ఇచ్చిన బ్యాంకు బ్రాంచిలోనా, లేదంటే ఇతరత్రా ఏదైనా ఆఫీసు నుంచి సేకరించుకోవాలా? అన్నది సూచించాలి. ఆ రెండింటిలో రుణగ్రహీత ఎంచుకున్న చోట వాటిని తిరిగి ఇచ్చేయాలి.
* రుణ మంజూరీ లేఖలోనే రుణం తిరిగి చెల్లించిన తర్వాత ఎన్ని రోజుల్లో, ఎక్కడ, ఏ సమయంలో ఆ డాక్యుమెంట్లను తిరిగి ఇచ్చేదీ స్పష్టంగా పేర్కొనాలి.
* ఒకవేళ రుణం తీసుకున్న వ్యక్తి/వ్యక్తులు చనిపోతే వారి చట్టబద్ధ వారసులకు ఆ పత్రాలను ఇవ్వడానికి అనుసరించే నిబంధన గురించి ఆర్థిక సంస్థ చెప్పాలి. ఆ విధానంతోపాటు, ఇతరత్రా నిబంధనల గురించి ఆర్థిక సంస్థలు, బ్యాంకులు తమ వెబ్‌సైట్‌లలో స్పష్టంగా పొందుపరచాలి.
* రుణ చెల్లింపు/సెటిల్‌మెంట్‌ జరిగిన 30 రోజుల తర్వాతకూడా ఖాతాదారుకి చెందిన స్థిర, చరాస్తుల దస్తావేజులు తిరిగి ఇవ్వలేనిపక్షంలో ఆ జాప్యానికి కారణాలను ఖాతాదారుకి చెప్పాలి. ఒక వేళ ఆ జాప్యానికి ఆర్థిక సంస్థ/బ్యాంకులు కారణమైతే రుణగ్రహీతకు ఆలస్యమైన ప్రతి రోజుకు రూ.5,000 చొప్పున పరిహారం చెల్లించాలి.
* ఖాతాదారుడు పూచీకత్తుగా ఉంచిన ఒరిజినల్‌ డాక్యుమెంట్లకు పూర్తిగాకానీ, పాక్షికంగాకానీ నష్టం జరిగితే వాటి డూప్లికేట్‌/సర్టిఫైడ్‌ కాపీలను పొందేందుకు రుణదాత సహకరించడంతోపాటు, అందుకు అయ్యే ఖర్చులన్నీ భరించాలి. ఇలాంటి సందర్భంలో రుణదాతలు డాక్యుమెంట్లు తిరిగి ఇవ్వడానికి మరో 30 రోజుల అదనపు సమయం తీసుకోవచ్చు. 60 రోజుల తర్వాత కూడా జాప్యం జరిగితే ఆ రోజు నుంచి రోజుకు రూ.5000 చొప్పున జరిమానా చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
* ఖాతాదారుడికి ఇది కాకుండా చట్ట ప్రకారం ఇతరత్రా ఏదైనా పరిహారం పొందడానికి వీలుంటే దీనికి అదనంగా అదికూడా పొందొచ్చు.
