ఇజ్రాయెల్‌లో తవ్వకాల్లో ఓ పురావస్తు ఆవిష్కరణ బయటపడింది. ఇజ్రాయెల్‌లోని పురాతన నగరమైన టెల్ ఎరానీలో 5,500 ఏళ్ల కాలం నాంటి పురాతన రాయి, మట్టి ఇటుకతో నిర్మించిన గేటును పరిశోధకులు కనుగొన్నారని ఇజ్రాయెల్ యాంటిక్విటీస్ అథారిటీ మంగళవారం ప్రకటించింది. దాదాపు 1.5 మీటర్ల గేటు చెక్కుచెదరకుండా ఉంది. నీటి పైప్‌లైన్‌ను ఏర్పాటు చేయడానికి ముందు, కిర్యాత్ గట్ పారిశ్రామిక జోన్ సమీపంలో త్రవ్వకాలలో పరిశోధకులు ఈ నిర్మాణాన్ని కనుగొన్నారు.టెల్ ఎరానీలో తవ్వకాల్లో గేట్ మాత్రమే కాకుండా కోట వ్యవస్థలోని కొంత భాగాన్ని కూడా ఆవిష్కరించింది. ఇవన్నీ దాదాపు 3,300 సంవత్సరాల క్రితం ప్రారంభ కాంస్య యుగానికి చెందినవని పరిశోధకులు అంచనా వేస్తున్నారు. యాంటిక్విటీస్ అథారిటీ ప్రకారం.. ఈ ఆవిష్కరణ పురాతన కాలంలో పట్టణ కేంద్రాల అభివృద్ధి, వాటి వ్యూహాత్మక రక్షణపై విలువైన సమాచారాన్ని అందిస్తుంది. ఇజ్రాయెల్ యాంటిక్విటీస్ అథారిటీ తరపున తవ్వకాల డైరెక్టర్ ఎమిలీ బిషోఫ్ ప్రకారం.. “ప్రారంభ కాంస్య యుగం నాటి ఇంత పెద్ద ద్వారం బయటపడటం ఇదే మొదటిసారి. గేటు, కోట గోడలను నిర్మించడానికి రాళ్లను దూరం నుంచి తీసుకురావాలి. మట్టి ఇటుకలు తయారు చేయాలి. కోట గోడలు నిర్మించాలి. ఇది ఎవరో లేదా కొంతమంది వ్యక్తులు సాధించలేదు. కోటల వ్యవస్థ పట్టణీకరణ ప్రారంభానికి ప్రాతినిధ్యం వహించే సామాజిక సంస్థకు నిదర్శనం.” అని ఆయన తెలిపారు. “నగరంలోకి ప్రవేశించాలనుకునే బాటసారులు, వ్యాపారులు లేదా శత్రువులందరూ ఈ ఆకట్టుకునే ద్వారం గుండా వెళ్ళవలసి వచ్చే అవకాశం ఉంది” అని ఇజ్రాయెల్ యాంటిక్విటీస్ అథారిటీ పరిశోధకుడు మార్టిన్-డేవిడ్ పాస్టర్నాక్ చెప్పారు.
ఇజ్రాయెల్ యాంటిక్విటీస్ అథారిటీ పురావస్తు శాస్త్రవేత్త డాక్టర్ యిట్జాక్ పాజ్ ప్రకారం, “కొత్తగా వెలికితీసిన గేట్ దేశంలో పట్టణీకరణ ప్రక్రియ ప్రారంభాన్ని ప్రభావితం చేసే ఒక ముఖ్యమైన ఆవిష్కరణ. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో ఇజ్రాయెల్ యాంటిక్విటీస్ అథారిటీ నిర్వహించిన విస్తృతమైన త్రవ్వకాలు పట్టణీకరణ ప్రారంభం నుండి ముగింపు వరకు డేటింగ్ చేయడానికి దారితీశాయి.” అన్నారాయన. టెల్ ఎరానీ అనేది 150-దునామ్ (37-ఎకరాలు) స్థలం. దీని మూలాలు పురాతన ఫిలిస్తీన్‌లతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాయి. కిర్యాత్ గాట్ ప్రస్తుత శివార్లలో ఉన్న నగరం, 6వ శతాబ్దం BCEలో బహుశా బాబిలోనియన్లచే నాశనం చేయబడింది.
